پذیرفته شده برای ارائه شفاهی

کد مقاله : 1033-SCWDUST (R1)

¹فارغ التحصیل دکتری تخصصی سم شناسی -دانشگاه تهران

²دانشگاه تهران - پردیس علوم- دانشکده زمین شناسی

³دانشگاه تهران- دانشکده دامپزشکی - گروه علوم زیستی مقایسه ای

در حال حاضر ذرات معلق به عنوان یکی از مهمترین اجزاء آلودگی‌های هوا بوده و یکی از منابع مهم آن گردوغبار می‌باشد. اگرچه گرد و غبار مولفۀ طبیعی زمین و همواره بخشی از زندگی انسان بوده است، اما با توجه به روند کنونی می‌تواند یکی از علل پایان آن نیز باشد. ظرف یک یا دو روز بعد از افزایش در غلظت ذرات معلق، افزایش‌ در مرگ و میر، حملات آسمی، افزایش استفاده از دارو‌های آسم، افزایش بستری شدن در بیمارستان به دلیل بیماری های قلبی-عروقی، مرگ بر اثر بیماری‌های مزمن انسداد ریوی (COPD)، تشدید COPD، مرگ ناشی از حملات قلبی، و... در جوامع مختلف گزارش شده است.
پاسخ به مواد تنفس‌شده می‌تواند واکنشهای فوری تا عوارض طولانی مدت مزمن در سطح یک بافت تا بیماری‌های سیستمیک را شامل شود. لذا با توجه به یافته های علم سم‌شناسی، ذرات معلق و گردوغبار سبب سمیت ژنتیکی، سمیت ریوی، سمیت سیستم ایمنی، سمیت سیستم قلبی-عروقی، سرطانزایی و ... می‌گردند.
در سم‌شناسی ذرات می‌بایست به‌طور هم‌زمان هم طبیعت فیزیکی و رفتار آئرودینامیکی ذرات و هم آثار ریوی آنها بررسی و ارزیابی شود. در این مقاله اهمیت گردوغبار، فاکتورهای موثر بر سمیت تنفسی و مکانیسم های سمیت‌زایی آن به طور خلاصه بیان می‌شود.

گردوغبار؛ ذرات معلق اتمسفری؛ سمیت تنفسی؛ مکانیسم سمیت‌زایی

اثرگذاری و پیامدهای وقوع گرد و غبار بر مسائل اقتصادی-اجتماعی، محیط زیست و تهدید سلامت