پذیرفته شده برای پوستر

کد مقاله : 1034-SCWDUST (R1)

¹دانشیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، زابل، ایران

²دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گرگان،گرگان، ایران

در دهه‌های اخیر سیستان مورد هجوم طوفان‌های ماسه‌ای قرار گرفته و تعداد زیادی از روستاها به دلیل مشکلات ناشی از هجوم ماسه بادی و پدیده گرد و غبار تخلیه و ساکنان آنها زندگی حاشیه‌نشینی در شهرها را اختیار کرده‌اند. در سال‌های گذشته اکوسیستم دریاچه هامون شکسته و آستانه فرسایش آن کاهش یافته است. این مقاله در پی آن است که عوامل موثر در ایجاد پدیده گرد و غبار در منطقه سیستان را مورد بررسی قرار دهد تا با شناسایی آنها، راه‌هکار مناسبی برای کاهش و جلوگیری از آن ارائه شود. برای اجرای این پژوهش به‌منظور اطلاع از وضعیت دریاچه در گذشته اقدام به مطالعات کتابخانه‌ای شد. همچنین به‌منظور شناسایی عوامل موثر در بروز پدیده گرد و غبار بازدیدهای صحرایی از منطقه صورت گرفت و ضمن شناسایی عوامل موثر در ایجاد و تشدید این پدیده، اقدام به تهیه مستندات شد. نتایج نشان داد که علاوه بر تغییرات اقلیمی از جمله افزایش فراوانی و شدت بادهای منطقه، افزایش درجه حرارت و به دنبال آن افزایش تبخیر و عرق و کاهش رطوبت نسبی، عواملی مانند، تردد نامعقول خودرو داخل دریاچه هامون، دخالت دستگاه‌های دولتی، عدم توجه به توانمندی زمین در بهره‌برداری از آن، مدیریت آب توسط کشور افغانستان در بالا دست حوزه آبخیز هیرمند و عدم توجه به حق‌آبه ایران، هجوم دام ‌های خارج از مرز خصوصا شتر به داخل دریاچه هامون و همچنین عدم اجرای مدیریت علمی و کارآمد در خصوص بهره‌برداری از پوشش گیاهی آن، در تشدید پدیده گرد و غبار در دهه های اخیر در منطقه سیستان نقش داشته است.

حق‌آبه ایران؛ حوزه آبخیز هیرمند؛ گرد و غبار؛ دریاچه هامون

منشاء یابی طوفانهای گرد و غبار و پایش و پیش بینی وقوع آن