مطالعه برخی خصوصیات خاکی و فاکتورهای موثر بر پایداری خاکدانه خاک در مناطق مستعد فرسایش بادی (مطالعه موردی: در دشت سیستان)
پذیرفته شده برای پوستر
کد مقاله : 1031-SCWDUST (R1)
نویسندگان
1گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
2گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران
3موسسه تحقیقات آب و خاک کشور
4بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان
5گروه مهندسی علوم خاک، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل
چکیده
مطالعه بر روی فرسایش‌پذیری عامل فرسایش‌پذیر (خاک) دارای اهمیت بسزایی است. پایداری خاکدانه خشک (DAS) یکی از خصوصیات مهم خاک است که جهت نشان دادن فرسایش‌پذیری بادی خاک در برابر فرسایش بادی استفاده می‌شود. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک و رابطه آنها با پایداری خاکدانه خشک در اراضی دشت سیستان انجام شد. بدین منظور بر اساس نقشه سری‌های خاک منطقه تعداد حدود 181 نقطه به صورت نظارت شده تصادفی انتخاب و در هر نقطه از خاک سطحی (عمق 10-0 سانتیمتری) نمونه مرکب برداشته شد. خصوصیاتی نظیر درصد شن، سیلت، رس، کربن آلی، کربنات کلسیم معادل (آهک)، مقادیر واکنش خاک (pH)، نسبت جذب سدیم (SAR) و هدایت الکتریکی (EC) در نمونه‌های خاک بر اساس روش‌های متداول اندازه گیری شد. پایداری خاکدانه خشک (DAS) نیز با روش آزمایشگاهی استاندارد برآورد شد. نتایج نشان داد دشت سیستان دارای خاک‌هایی با بافت متوسط، مقدار کربن آلی کم، کربنات کلسیم معادل متوسط و شور و قلیا هستند. همچنین نشان از همبستگی مثبت و معنی‌داری (در سطح 99 درصد) بین درصد رس، سیلت، درصد اشباع، کربن آلی و کربنات کلسیم معادل با پایداری خاکدانه خشک خاک داشت. در همان حال درصد شن دارای همبستگی منفی و معنی‌داری (در سطح 99 درصد) با پایداری خاکدانه خشک خاک بود. نتایج حاکی از این است که در این منطقه خصوصیات فیزیکوشیمیایی خاک که نقش مثبت و موثر در ارتباط با پوشش گیاهی و خاکدانه‌سازی خاک دارند، اثرگذار در مقاومت خاک در برابر فرسایش بادی هستند.
کلیدواژه ها
موضوعات